Vẻ mê hoặc của non nước Bàn Than

Chúng tôi đến ghềnh đá Bàn Than vào những ngày giữa tháng 5/2021, thời điểm đó dịch bệnh Covid-19 lần thứ 4 chưa hoành hành nên nơi đây khá tấp nập. Ban trưa, nắng lấp lánh trên bãi cát óng vàng, gió lao xao "lượn" trên những tán dừa bao quanh xã đảo. Nơi đây, vẻ đẹp hoang sơ, quyến rũ của những tảng đá có màu đen tuyền huyền bí với nhiều hình dáng ẩn hiện dưới những con sóng bạc đầu. Trên bề mặt của những ghềnh đá đen, có nơi nổi lên những đường vân kỳ lạ màu trắng hay những "hạt đá" màu trắng, vàng… khảm trên nền đá đen trông rất độc đáo.

Hàng triệu năm qua, dưới sự tác động của sóng biển, từng phần của ghềnh đá Bàn Than có sự khác nhau về hình dáng, kiến tạo, muôn hình vạn trạng. Ở bãi Nồm, sau khi vượt qua những vịnh nước nhỏ khá cạn và trong vắt, trung tâm Bàn Than hiện ra với những tảng đá đen hình những con thú khổng lồ, gai góc, xương xẩu như cá mặt quỷ, thủy quái, thủy thần… Riêng bãi Bắc, có những hòn đá ong tròn trịa, nhẵn nhụi xa trông như những con sống mướp, rùa biển.

Trao đổi với chúng tôi, các lão ngư trú gần ghềnh đá Bàn Than (thuộc thôn Thuận An, xã Tam Hải) cho hay, xã đảo Tam Hải đặc biệt hơn bởi một mặt giáp biển và ba mặt giáp sông Trường Giang nên người dân sinh sống chủ yếu dựa vào biển với những nét văn hóa đặc trưng của người vùng biển. Địa danh Bàn Than có nhiều lý giải khác nhau về tên gọi. Bàn có thể hiểu là mặt bàn, mặt bằng phẳng, còn Than ám chỉ màu đen, bởi ở đây có nhiều tảng đá đen, có mặt bằng phẳng, nhẵn bóng qua quá trình kiến tạo địa chất cũng như được nước biển bào mòn. Bàn Than với cảnh quan hùng vĩ, có một vách đá đen dựng đứng sát mép biển. Trong ghềnh đá Bàn Than có núi ông Đụn, bà Khe.

Có người cho rằng, đến Quảng Nam tham quan, vãn cảnh phố cổ Hội An, thánh địa Mỹ Sơn mà chưa đến Bàn Than thì quả là điều thiếu sót bởi ghềnh đá Bàn Than được ví như một "hải nữ" giữa biển xanh. Ai đã một lần đến đây, đều mong có ngày trở lại, vì nó có một vẽ đẹp hoang sơ, kỳ bí, chưa có sự sắp đặt, can thiệp của bàn tay con người. Ngoài ra, hành trình "chinh phục" ghềnh đá Bàn Than khá vất vả… nên rất lôi cuốn, hấp dẫn với những người trẻ, muốn chinh phục, tìm tòi và khám phá những điều kỳ diệu trong thiên nhiên.

Xã đảo Tam Hải có diện tích hơn 1.500 ha, trong đó có hơn 50% là diện tích mặt nước, dân số hiện nay hơn 7.800 người. Đến Tam Hải, du khách có thể tham quan chợ Tam Hải. Chợ nằm ven sông, chủ yếu bán các sản vật của địa phương như các loại hải sản tươi sống với giá rẻ bất ngờ. Đến đây, du khách có dịp thưởng thức món đặc sản là những ly "thạch đá" thơm, mát với hương vị rất đặc trưng. Theo cư dân cho hay, nguyên liệu để nấu thạch được khai thác từ rong biển bám vào các ghềnh đá Bàn Than nên khi ăn món thạch này rất có lợi cho sức khỏe, bởi rong biển có nhiều dinh dưỡng và khoáng chất…

Ngày 11/3/2021 vừa qua, Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Nam Lê Trí Thanh chủ trì cuộc họp thông qua quy hoạch chi tiết khu du lịch sinh thái Bàn Than (xã đảo Tam Hải, Núi Thành). Theo đó, quần thể sinh thái Bàn Than có diện tích 158ha, trong đó diện tích đất liền 49ha gồm đảo Hòn Mang, đảo Hòn Dứa, núi Bàn Than và một phần thuộc thôn Thuận An (xã Tam Hải, Núi Thành). Dự án trên nhằm khai thác lợi thế giá trị cảnh quan của khu vực, hướng tới quảng bá văn hóa, du lịch Quảng Nam với người dân trong và ngoài nước.