Cần có đầu tư dài hạn cho trẻ em gái dân tộc thiểu số

Phát biểu tại hội thảo, bà Rana Flowers nhấn mạnh, những thông tin của cuộc điều tra rất quý giá, là những cơ sở khoa học để các nhà nghiên cứu, lập chính sách đối sánh các dữ liệu hiện có với nhau, đồng thời gợi mở cho các nhà hoạch định chính sách suy nghĩ về chính sách cùng hệ thống bảo trợ xã hội, về những đầu tư mà các cơ quan Chính phủ đang thực hiện, từ đó có thể tăng cường cho các dịch vụ xã hội ở những nơi mà người dân cần nhất, nhằm đảm bảo không phụ nữ và trẻ em nào bị bỏ lại phía sau. Trưởng Đại diện UNICEF tại Việt Nam Rana Flowers đã chỉ ra 5 điểm nổi bật của kết quả điều tra.

Thứ nhất, phụ nữ, trẻ em dân tộc thiểu số, đặc biệt là người Mông, người Khmer là nhóm đối tượng yếu thế hơn cả, xét về các chỉ tiêu phát triển bền vững của Liên hợp quốc. Mặc dù, thời gian qua, Việt Nam đã có sự phát triển nói chung ở nhóm phụ nữ và trẻ em nhưng với những nhóm đối tượng dân tộc thiểu số này vẫn còn có một khoảng cách so với cả các nhóm đối tượng khác trong xã hội, đặc biệt xét về tiếp cận với cơ hội được tiêm chủng, điều kiện vệ sinh, nước sạch. Theo bà Rana Flowers, trẻ em gái dân tộc thiểu số gặp phải rất nhiều rủi ro, như là tảo hôn, khó khăn trong cơ hội được đến trường. Điều đó khiến cho các cơ quan quản lý, chính quyền địa phương thấy rằng cần tập trung nhiều hơn nữa nỗ lực của mình vào lĩnh vực này.

Điểm thứ hai, điều tra đã cho thấy việc thiếu tiếp cận với internet và đặc biệt là thiếu kỹ năng về công nghệ thông tin của trẻ em trai, trẻ em gái, nam giới và phụ nữ trên khắp Việt Nam. Mặc dù có hơn 80% người từ 15-49 tuổi sử dụng internet nhưng chỉ có hơn 30% người biết sử dụng máy vi tính. "Nếu Việt Nam mong muốn chuyển đổi số và chúng ta đã đặt ra mục tiêu này, chắc chắn sẽ cần phải tập trung giải quyết vấn đề này", bà Rana Flowers lưu ý.

Điểm nổi bật thứ ba, bà Rana Flowers nhấn mạnh đó là ở nhiều khu vực, tình trạng bất bình đẳng giới mặc dù không rõ ràng nhưng kết quả điều tra cho thấy nguy cơ trẻ em không đi học tăng dần theo cấp học và đội tuổi. Bậc Tiểu học (cấp 1) có 98,2% trẻ em đi học đúng tuổi và chỉ có 1,2% trẻ em không đi học, nhưng đến cấp Trung học Phổ thông (cấp 3), tỷ lệ đi học đúng tuổi chỉ còn 78,1% và tỷ lệ học sinh không đi học ở cấp học này là 21,6%. Tỷ lệ hoàn thành cấp học cũng có xu hướng giảm, với tỷ lệ hoàn thành tiểu học là 98,3% giảm xuống còn 86,8% ở cấp Trung học Cơ sở và chỉ còn 58,1% ở cấp Trung học Phổ thông. Từ những con số này, có thể thấy trong bối cảnh khó khăn kinh tế, nhiều trẻ em phải bỏ học, đi làm từ rất sớm, khi điều kiện tài chính của bố mẹ không đảm bảo.

Điểm nổi bật thứ tư, được bà Rana Flowers nêu bật như một cảnh báo đó là tình trạng kỷ luật trẻ em bằng phương pháp bạo lực trong hộ gia đình vẫn là một thực hành phổ biến ở Việt Nam. "70% trẻ em từ độ tuổi 1 đến 14 đều bị ảnh hưởng. Đây là một mối lo ngại lớn, bởi lẽ nó sẽ để lại hậu quả lâu dài trong suốt cuộc đời của trẻ em, ảnh hưởng đến sức khỏe tinh thần tâm lý cũng như dẫn đến tỷ lệ nguy cơ cao hơn, ví dụ như có hành vi bạo lực ở trẻ em trong tương lai hoặc lạm dụng chất an thần, gây nghiện trong tương lai và từ đó nó có thể ảnh hưởng đến mục tiêu xây dựng một xã hội gắn kết tại Việt Nam", bà Rana Flowers cho hay.

Điểm thứ năm, đó là Việt Nam đang đối mặt với khủng hoảng về nước sạch. Kết quả cuộc điều tra đã phát hiện ra rằng trên khắp Việt Nam bao gồm cả Thủ đô Hà Nội, có tới 50% người dân đang sử dụng và uống nước không đáp ứng được tiêu chuẩn về chất lượng nước. "Đây là lĩnh vực đòi hỏi chúng ta phải hành động khẩn cấp và chúng ta sẽ cần phải giám sát định kỳ, thường xuyên", bà Rana Flowers khuyến cáo.

Nhấn mạnh cột mốc năm 2030 sắp đến gần, chỉ còn khoảng 8 năm nữa để Việt Nam hoàn thành thực hiện các cam kết Mục tiêu phát triển bền vững, Trưởng Đại diện UNICEF tại Việt Nam Rana Flowers kêu gọi Chính phủ Việt Nam tập trung thu thập dữ liệu về phụ nữ và trẻ em liên quan đến các mục tiêu phát triển bền vững thường xuyên hơn và công khai rộng rãi cho tất cả mọi người để có thể chứng minh được những thay đổi đã và sẽ đạt được. Bằng chứng và dữ liệu từ các điều tra và nghiên cứu cũng là cơ sở để Chính phủ, cơ quan chức năng cân nhắc về tốc độ tăng trưởng kinh tế trong tương lai.

"Đây là thời điểm không chỉ cần có những giải pháp tình thế mà chúng ta cần phải có đầu tư dài hạn về mặt bảo trợ, trợ giúp xã hội để chúng ta có thể đảm bảo tiếp cận công bằng cho tất cả các nhóm đối tượng khác nhau, trong đó có phụ nữ và trẻ em với các dịch vụ xã hội. Từ đó, chúng ta mới có thể đạt được tăng trưởng kinh tế một cách bền vững", bà Rana Flowers nói.